Op 7 mei jl. kwamen de pc’s 202, 311 en 312 op vraag van de BBTK bijeen om de problematiek van de tewerkstelling van personeel tussen 20 en 21 uur op vrijdag en de vooravond van feestdagen te bespreken.
Ter herinnering: het is al tientallen jaren gebruikelijk, al dan niet met toestemming, dat er in de handelssector op vrijdag tot 21 uur gewerkt wordt, d.w.z. met één uur nachtwerk (van 20 tot 21 uur).
Sinds 1971 is nachtarbeid bij wet verboden, behalve bij uitdrukkelijke en welbepaalde afwijkingen die door de wet voorzien zijn (nieuwe arbeidsregelingen/werk in opeenvolgende ploegen).
Het gaat dus niet om een algemeen probleem van illegaal nachtwerk. Het probleem beperkt zich tot vrijdagen en vooravonden van feestdagen na 20 uur.
Anders gezegd, het is de bedoeling om voor de betrokken winkelketens na te gaan of ze gebruik hebben gemaakt van de wettelijke mogelijkheid om de invoering van nieuwe arbeidsregelingen te onderhandelen (dit moet vooraf aan het paritair comité voorgelegd zijn, wat het geval is in pc 201 maar niet in pc 311), dan wel of het stelsel van werk in opeenvolgende ploegen binnen deze bedrijven van toepassing is (zoals het geval is voor de meeste ketens van pc 202 en 312).
Voor pc 311 moet een duidelijk onderscheid worden gemaakt tussen winkels die zich wel of niet in een shoppingcentrum bevinden.
Op basis van commerciële contracten tussen de shoppingcentra en de ketens zijn de winkels vaak verplicht om hun deuren te openen volgens de openingstijden die door de shoppingcentra voorzien zijn, zonder dat enig sociaal overleg hierover mogelijk is. We moeten dus vaststellen dat in sommige bedrijven personeel op vrijdag van 20 tot 21 uur wordt tewerkgesteld zonder afwijking, wat dus onwettig is.
Waarom duikt dit probleem nu plots op, terwijl deze praktijk al tientallen jaren aan de gang is?
Dit is naar aanleiding van een controle van de sociale inspectie, waarbij onregelmatigheden werden vastgesteld.
Wat willen wij?
De BBTK heeft een vergadering van de verschillende pc’s van de handel gevraagd (in eerste instantie de pc’s 202, 311 en 312, later ook de pc’s 201 en 202.01), dit om indien nodig verduidelijking te krijgen over het toegestane wettelijke en regelgevende kader voor arbeid tussen 20 en 21 uur op vrijdagavond in de handel.
Voor bedrijven die niet binnen de mogelijke afwijkingen vallen, willen we dat ze zich schikken naar de wet: ofwel stellen ze geen personeel meer tewerk na 20 uur, ofwel wordt er een mogelijke afwijking onderhandeld met compensaties (premies/loontoeslagen en werk op vrijwillige basis).
De handelssector evolueert, de problematiek die de inspectie vandaag aankaart, bestond 30 of 40 jaar geleden nog niet want shoppingcentra bestonden toen nog niet. In die tijd waren alleen hypermarkten op vrijdag tot 21 uur open en dat was toen deel van hun “verkoopmodel”.
Intussen is de sector geëvolueerd, kwamen er commerciële contracten die de shoppingcentra aan de ketens opleggen en is de wet niet meegeëvolueerd in de ene of de andere richting.
Laten we wel wezen: dit is niet het meest acute, dringende probleem in de handel (zoals bijvoorbeeld de ontwikkeling van e-commerce, het winkelen over de grens, steeds meer onzekere contracten, de franchisering van winkelketens met de bijbehorende gevolgen voor de arbeidsvoorwaarden), maar hierover moet toch nagedacht worden en er moeten oplossingen gevonden worden.
Om tot een algemene oplossing te komen, hebben we het dossier voorgelegd aan het paritair comité, de plaats waar onderhandelde of wettelijke arbeidsvoorwaarden voor iedereen moeten worden gegarandeerd.
De BBTK stond alleen in zijn streven naar een gezamenlijke verklaring met Comeos...
Net omwille van dat broze gemeenschappelijke front bleek een gezamenlijke herinnering aan de wet met Comeos onmogelijk. Als het gemeenschappelijk vakbondsfront verscheurd raakt, zijn het de “schurkenwerkgevers” die winnen!
